Programma 5. Economie
1. Wat willen we bereiken?
Een gezond ondernemersklimaat en voldoende arbeidspotentieel zijn essentieel om de toekomst van een welvarend en leefbaar Oss te waarborgen. Samen met het bedrijfsleven, het onderwijs, andere overheden en regionale en landelijke organisaties bouwen we aan een duurzame, vitale economie die klaar is voor de toekomst. Daarbij zetten we in op een goede afstemming tussen onderwijs en bedrijfsleven en een goed kwantitatief en kwalitatief aanbod van arbeid. Wij vinden het belangrijk dat nieuwe en gevestigde bedrijven zich in Oss kunnen ontwikkelen. Daar richten we onze acquisitie en ook ons accountmanagement op. We zijn vertegenwoordigd in lokale, regionale en landelijke netwerken. Zo bouwen we aan een sterke economische profilering en vergroten we onze bestuurlijke slagkracht.
2. Wat zijn de komende periode de belangrijkste speerpunten?
Ruimte voor bedrijven
Om zowel in kwantitatieve als in kwalitatieve zin ontwikkelkansen voor bedrijven mogelijk te kunnen blijven maken, is fysieke ruimte nodig. De bedrijventerreinen spelen hierin een belangrijke rol. De verwachting is dat in de loop van 2023 de bedrijventerreinen geheel zijn uitgegeven. Zonder uitbreidingsmogelijkheden zullen succesvolle Osse bedrijven naar alternatieven moeten zoeken, eventueel buiten Oss en ook de regio.
De visie op ruimte voor bedrijven werken we daarom verder uit. We onderzoeken of enkele bedrijventerreinen kunnen worden uitgebreid. We verkennen intensiveringsmogelijkheden op bestaande locaties. Zo zetten we in op de ontwikkeling van het innovatiedistrict Life Science & Health aan de Zuidzijde van het station Oss als onderdeel van de spoorzone en het masterplan Spoorzone Oss. Waar mogelijk passen we bestaande bestemmingsplannen aan met als doel meer op bestaande bedrijfslocaties mogelijk te maken. Ook het winnen van ruimte op bestaande terreinen door creatief en slimmer om te gaan met de schaarse ruimte heeft onze aandacht. Dit pakken we integraal op en in samenwerking met de gevestigde bedrijven. Vanzelfsprekend moet er ook buiten de bestaande bedrijventerreinen ruimte zijn om te ondernemen. Daarbij kijken we vooral naar mogelijkheden vanuit de gedachte ‘het juiste bedrijf op de juiste plaats’. Voorzieningen zoals haven, spoor en infrastructuur en het slim combineren van woonprojecten met ondernemen, zoals vermeld in programma 7, blijven bij ruimte voor ondernemers en bedrijven belangrijk.
Ter inventarisatie van de mogelijkheden tot uitbreiden van werklocaties heeft Buck Consultants International (BCI) in 2022 een strategische verkenning uitgevoerd. Het door BCI uitgebrachte advies betreft drie sporen; te kijken naar intensiveren/herstructureren/verduurzamen, profilering/kwaliteitsverbetering van locaties en naar het uitbreiden van bestaande bedrijventerreinen. De resultaten zijn besproken met het bedrijfsleven en ook geagendeerd in de raadscommissie. Op basis hiervan zal stellen we, parallel aan de regionale bedrijventerreinprogrammering en regionale aandacht voor verduurzamen van bestaande bedrijventerreinen, een visie voor werklocaties Oss op.
We verwachten extra kosten voor de intensivering van dit speerpunt. We betalen deze uit de reserve Economie.
Duurzame en circulaire economie
In een circulaire economie bestaat bijna geen afval en worden grondstoffen steeds opnieuw gebruikt. We zetten in op circulair bouwen en we inspireren of ondersteunen onze ondernemers met de verduurzaming in en rondom hun bedrijf, bijvoorbeeld op het gebied van energiebesparing en klimaatadaptatie.
Samen met het bedrijfsleven, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties en andere overheden werken we aan deze urgente transitie. Zo inspireren en ondersteunen we onze ondernemers met de verduurzaming in en rondom hun bedrijf, bijvoorbeeld op het gebied van energiebesparing en klimaatadaptatie. Daarnaast zetten we in op circulair bouwen. We informeren bedrijven over landelijke regelgeving en subsidies rondom duurzaam ondernemen. Dat doen we onder andere via het Zakelijk Energieloket. In een circulaire economie bestaat bijna geen afval en worden grondstoffen steeds opnieuw gebruikt. Om deze grondstoffenstromen nog beter in kaart te brengen, voeren we een grondstoffenonderzoek uit. De resultaten van dit onderzoek verankeren we in het circulair beleid. Op Moleneind onderzoeken we – via deelname aan de Pilot de Grote Oogst concreet stappen op het gebied van verduurzaming. Deze opgedane kennis kunnen we inzetten op andere bedrijventerreinen.
We verwachten extra kosten die we betalen uit de reserve Economie.
Het aantrekken en behouden van talent
Om te garanderen dat Oss ook op de langere termijn economisch en sociaal gezond en duurzaam blijft, zijn het bestendig maken van het arbeidsmarktbeleid en een stevige positionering van groot belang. Dat doen we in samenwerking met onder andere het onderwijs, het bedrijfsleven en de Talentencampus. We richten ons op een arbeidsmarkt die aansluit bij kansen in de nieuwe economie en de gevraagde vaardigheden in onze topsectoren. Opleidingen leiden op voor die sectoren waar vraag en groei naar is, maar ook een leven lang ontwikkelen en het behouden en aantrekken van talent blijven daarin cruciaal. We positioneren Oss op het gebied van arbeidsmarkt regionaal, provinciaal, landelijk en zelfs internationaal. Zo maken we extra werk van het aantrekken en het interesseren van studenten en talent op alle niveaus. Naast een aantrekkelijk woon- en leefklimaat voor talent is dat van noodzakelijk voor project- en subsidiekansen binnen onze topsectoren, zoals Life Sciences.
We verwachten extra kosten die we betalen uit de reserve Economie.
Topsectoren
In onze dienstverlening hebben we oog voor alle ondernemers, groot en klein, om daarmee netwerken te bouwen en te onderhouden. Zo werken we resultaatgericht samen aan een brede welvaart en de grote opgaven waar we voor staan. De gemeente helpt hierbij en investeert mee. Het Rijk focust in haar economisch beleid op de ‘topsectoren’. Dit zijn sectoren waar het Nederlandse bedrijfsleven en onderzoekscentra wereldwijd in uitblinken. In Oss haken we daarop aan. In onze stad zijn meerdere sectoren prominent aanwezig: Life Sciences, Logistiek, Agrifood en de MKB. Daarom investeren we in een doorontwikkeling van visies, uitvoering van onderzoek, financiering in projecten, lobby, positionering en het borgen, versterken en uitbreiden van de huidige samenwerking.
In Oss bevindt zich één van de grootste en meest succesvolle Life Sciences clusters van Nederland. Om de noodzakelijke concurrentiekracht en kennisinfrastructuur naar de toekomst toe te kunnen blijven waarborgen, werken we in samenwerking met stakeholders aan de verdere ontwikkeling van het Pivot Park. Dat doen we naast het ontwikkelen van een visie onder andere via een incubatorprogramma.
De gemeente Oss heeft met 8 andere gemeenten aangegeven interesse te hebben in het ontwikkelen van Brabant Ports. Hiervoor zijn intentieverklaringen overlegd en akkoord bevonden door de verschillende colleges, waaronder het college van de gemeente Oss. We betalen de extra kosten voor de organisatieontwikkeling en projectuitvoeringskosten uit de reserve Economie.
Transitie van de landbouw
Er ligt een enorme opgave voor het landelijk gebied aan de west- en noordkant van Oss. Denk aan de water-, bodem- en luchtkwaliteit, maar ook aan de ecologie. Tegelijkertijd is het poldergebied in de gemeente Oss nog één van de weinige plekken in Noordoost-Brabant waar intensieve kringlooplandbouw in de toekomst mogelijk is. Bij deze vorm van landbouw gaan boeren zo efficiënt mogelijk om met water, voedingsstoffen en bodem. In dit transitieproces geven agrariërs aan hoe te komen tot een economisch volhoudbaar, ecologisch verantwoord en maatschappelijk verbonden toekomst voor de sector. Dit in samenwerking met de gemeente en andere stakeholders.
Er zijn in Oss relatief veel jonge ondernemers die graag hun agrarische bedrijfsvoering willen voortzetten. Zowel agrariërs als gemeente voelen de noodzaak dat er iets moet gebeuren. Daarom nemen we als gemeente samen met de agrariërs het initiatief om zelf een effectieve aanpak te ontwikkelen. Dit zien we terug in de Uitvoeringsagenda Westelijke Polder. Het creëren van planologische voorwaarden en het voldoen aan de landelijke en provinciale opgaven op het gebied van bijvoorbeeld stikstof, CO 2 -reductie en het verbeteren van de water- en bodemkwaliteit worden hierin meegenomen.
Gerichte aanpak toerisme en recreatie
Met ondernemers en informatiecentra werken we gericht samen aan de toeristische recreatieve ontwikkeling en profilering van onze gemeente. We werken aan de economische ontwikkeling van de haven door deel te nemen aan het Brabants samenwerkingsverband.
Samen met de ontwikkelaar maken we de Geffense plas tot een kwalitatief hoogstaande recreatieve locatie, met een goede balans tussen recreatie en natuur. Daartoe zetten we in op de begeleiding van de nieuwe exploitant en voor het ontwikkelen van de openbare ruimte in aanvulling op het plan van deze nieuwe exploitant .
Ook werken we aan het opwaarderen van het openbare strandbad Lithse Ham en aan de planvorming voor het opwaarderen van de recreatieve poort Hoessenbosch en omgeving. In het kader van Meanderende Maas is een schetsontwerp gemaakt voor het opwaarderen van de Haven. Samen met het bestuur van de Haven in Megen brengen we in kaart wat nodig is voor het realiseren van het plan.
In 2024 zetten we in op de uitvoering van gezamenlijke lokale en regionale projecten ter bevordering van de vrijetijdseconomie. We kiezen voor een lokale organisatievorm en verkennen met de regio Noordoost Brabant de kansen voor regionale samenwerking. We werken aan een voorstel om dit vanaf 2025 structureel en in samenhang vorm te geven.
Daarnaast gaan we verder met het opstellen van de verschillende locatieprofielen ten behoeve van de evenementen.